Het Nederlandse leger bestond uit dienstplichtigen en vrijwilligers. De dienstplichtigen dienden in de bataljons van de Landmilitie, later Nationale Militie genoemd. De vrijwilligers meldden zich bij de eenheden van de Staande Armée. In de roerige jaren 1813-1815 hebben honderden mannen zich aangemeld.
Er waren veel verschillende redenen om in dienst te gaan: voor veel veteranen was het na jaren van oorlog niet meer dan logisch dat ze wederom het leger in gingen, omdat ze geen ander leven gewend waren en niet meer konden aarden in de burgermaatschappij. Sommige jongemannen meldden zich uit vaderlandsliefde; voor anderen was het de hang naar avontuur dat hen aantrok. En voor de velen die in armoede leefden was het vooruitzicht van 10 gulden handgeld, nieuwe kleren, elke dag eten en regelmatige soldij voldoende.
Alle mannen die zich meldden bij de wervingsbureaus werden, als ze waren aangenomen, genoteerd in het stamboek van de eenheid. Hierin werd de naam, geboortedatum, geboorteplaats, namen van de ouders en een signalement genoteerd, evenals de datum van aanmelding, waar hij eventueel voordien gediend had en met welke rang, en aan welke campagnes hij had deelgenomen. Later werden er meer gegeven toegevoegd, evenals de datum waarop de soldaat de dienst verliet. De stamboeken vormen zo een belangrijke bron van historische gegevens.
Het stamboek van het 2e Bataljon Infanterie is later overgeschreven in een nieuw stamboek, dat samen met de stamboeken van de Bataljons Infanterie Nationale Militie nrs. 16, 17 en 18 de stamboeken vormen van het 2e Regiment Infanterie. Beide stamboeken zijn volledig gedigitaliseerd en op internet geplaatst. De officieren werden in een apart stamboek genoteerd; ook dit stamboek is online te vinden. Via onderstaande links komt u meteen bij de stamboeken van de officieren en dat van de onderofficieren en manschappen:
Stamboek van de officieren van het 2e Bataljon Infanterie van Linie
Stamboek van de onderofficieren en manschappen van het 2e Bataljon Infanterie van Linie
Een lijst van 502 namen van officieren en manschappen die hebben gediend in het 2e Bataljon in 1815 is te vinden in de lijst van Waterloo-gratificaties in het Stadsarchief van Amsterdam. Deze gratificaties werden in 1817 uitgekeerd aan diegenen die hadden deelgenomen aan de veldtocht van 1815, danwel aan hun nabestaanden of zaakwaarnemers. De complete lijst van officieren, onderofficieren en manschappen telt meer dan 30.000 namen. Via onderstaande link komt u bij de lijst van Waterloo-gratificaties van de officieren en manschappen van het 2e Bataljon Infanterie van Linie.
Lijst van Waterloo-gratificaties
De gegevens van alle officieren, onderofficieren en manschappen die zich vanaf de oprichtingsdatum 23 november 1813 tot en met 30 juni 1815 hebben aangemeld bij het Regiment van Phaff en het 2e Bataljon Infanterie, evenals de lijsten van de Waterloo-gratificaties, zijn hieronder in drie documenten verzameld en waar nodig aangevuld. NB: de stamboeken worden regelmatig aangevuld en bijgewerkt.
Klik op de onderstaande titelbladen om de transcripties van het Stamboek van de Officieren, het Stamboek van de Onderofficieren en Manschappen, of de Lijst van Waterloo-gratificaties in te zien en/of te downloaden (in PDF-formaat):
Hieronder zijn de namen genoteerd van de 11 officieren en de 30 onderofficieren en manschappen die voor hun inzet tijdens de Waterloo-campagne zijn onderscheiden met de Militaire Willemsorde (MWO). Al deze namen zijn o.m. afkomtig uit: Jacobus Scheltema, "De Laatste Veldtogt van Napoleon Buonaparte" (Hendrik Gartman, Amsterdam 1816). Dit boek kunt u als PDF-bestand hier downloaden.
